afscheid van het HDZ-NRW
 Cleo drukte in de lift op het knopje en nog voor de deuren zich openden klonk de keurige damesstem uit een luidspreker ‘Eerste verdieping. Hier is ook de uitgang’. Geen knopje E en de gesproken uitleg ‘Erdgeschoss’. Gewoon Nederlands. We liepen met z’n drieën door de gangen van het UMC Utrecht richting uitgang. Het was rustig, iets na zeven uur in de avond. Bij een betaalautomaat stond een man. We herkenden hem alledrie direct. Ook van schuin achter en zonder witte jas. Hij keek wat vragend om toen wij op hem af stapten, maar terwijl Robin zijn hand uitstak en zijn naam noemde, viel het kwartje. ‘Ah ja, nu zie ik het. Ik heb eergisteren nog contact gehad met dokter M., en hij vertelde al dat Krijn naar Nederland zou komen.’ Het was hartchirurg R. die vorig jaar april zag hoe hij zijn patiënt Krijn aan het verliezen was en contact had opgenomen met zijn collega M. uit het Herzzentrum in Bad Oeynhausen. De persoonlijke vriendschap waar Krijn zijn leven, wij onze zoon en Hugo en Cleo hun broer aan te danken hebben. We bedankten hem voor de kans die hij Krijn gegeven heeft. Mooier kon deze maandag 22 februari waarop Krijn eindelijk teruggekeerde naar Nederland, niet eindigen.

Zondag had in het teken van afscheid nemen gestaan. We hadden al maanden de cadeaus voor C Intensiv 3 liggen: twee grote serveerschalen en koffiemokken van Blond Amsterdam. Vrolijk bontgekleurd, typisch Nederlands, leuk en functioneel voor op de personeelskamer. Om de traktaties van jarigen op te leggen bijvoorbeeld. Ter inspiratie drie enorme dozen drop. De lekker grote mokken zijn ook te gebruiken voor koffie of thee voor ouders/bezoek van patiënten. Een welkom hart onder de riem voor bij het wachten aan het bed, weten we uit eigen ervaring. En een peper-en-zoutstelletje van een (artsen)wit en (verpleegkundigen)blauw poppetje die elkaar omarmen; voor als de avonddienst besteld heeft bij Pizza Adam. Voor de HTX-afdeling – waar Krijn ook bijna drie maanden gelegen heeft – tien koffiemokken van DE, met daarop details van beroemde Nederlandse schilderijen, uitgekozen door het Rijksmuseum. En drie pakken stroopwafels van de HEMA.

Officieel moest Krijn nog op de derde negatieftest wachten voor hij zijn kamer af mocht, maar we kregen toestemming om met z’n drietjes naar C Intensiv 3 te gaan. Deze keer drukte Krijn zélf op de knop om zich aan te melden bij de sluis. Tijdens het wachten hoorden we opeens een bekend ‘Hallo’ achter ons. Jawel, hartchirurg M. Toeval? Nee, hij had gehoord dat we zondag afscheid zouden nemen. Maar precies op dat moment? Ach, hij is er altijd op het juiste moment – laten we het daar op houden. Krijn liet de rolstoel in de sluis achter en samen met een paar blij verraste verpleegkundigen en dokter M. liep hij helemaal zelfstandig over de gang naar de personeelskamer. Bij het uitpakken herkende dokter M. direct het logo van het afgelopen week na 130 jaar failliet verklaarde warenhuis V&D op het pakpapier. Nog een beetje nostalgie.

We liepen langs Bett 4 – zeven maanden lang Krijns hele wereld. ‘De gang leek veel breder’ zei Krijn later. Ja, nu had hij geen begeleiding, tikkende kunsthartconsole en rollator bij zich. Ondanks de welkome cadeaus was voor de verpleegkundigen en artsen die we op de gang tegenkwamen Krijn zélf het mooiste cadeau. Een patiënt die lopend de afdeling verlaat. Die een goed en gezond leven tegemoet stapt. Zo’n succesverhaal is een noodzakelijk tegenwicht voor al die keren dat dezelfde onvermoeibare inspanningen tevergeefs blijken en helaas niet leiden tot volledig herstel. Want dat is de realiteit op zo’n zware IC, en het geldt zeker bij de ingrijpende (kunsthart)operaties die dokter M. uitvoert.

Ook op de HTX-afdeling mochten we naar de personeelskamer. Tijdens de dienstwissel, dus lekker druk. Krijn hield een mooi Duits bedankpraatje en ook daar waren de ontvangers zichtbaar blij verrast met de cadeaus.
Toen Krijn weer op zijn kamer was, moesten Robin en ik naar het appartement. Al onze spullen inpakken. Krijns fiets lag al in de auto om te zien hoeveel dozen en tassen er dan nog bij konden. Ieder plekje was nodig en de grootste koffer paste alleen nog op de bijrijdersstoel. We zijn als afscheid samen uit eten geweest in New Orleans, dé eet/drink/ontmoetingsplek van Bad Oeynhausen. Daarna bleef ik in een leeg appartement achter en vertrok Robin met een volle auto in de stromende regen naar Nederland.

Maandag regende het nog en ik kreeg half 9 een lift van de – geëmotioneerde – hospita naar het ziekenhuis. Krijn had slecht geslapen, hoofdpijn en iets verhoging. Toen hij rechtop wilde zitten voor de fysiotherapeuten van C3 die afscheid kwamen nemen, moest hij overgeven. Verdorie, toch iets opgelopen? Of gewoon stress? Iets na 9 uur reden een chauffeur en IC-verpleegkundige een brancard de gang op. De psychologe en fysiotherapeuten van HTX kwamen ook nog gedag zeggen; het was een druk afscheidsmoment. Overdracht door de Oberarzt, enveloppen met uitleg mee en laatste spullencheck. Alles ingepakt? Krijn voelde zich iets beter, liep zelf naar de brancard en werd lekker ingepakt. Nog één keer omkijken naar het HDZ waar hij zolang heeft gelegen en we reden langs het kuurpark Bad Oeynhausen uit. Na bijna 10 maanden Duitsland weer naar Nederland.

Het was een soepele en gezellige rit. Een paracetamol hielp tegen de hoofdpijn en Krijn ontspande weer. Toch stress, gelukkig. Na drie uur reed de ambulance de garage van het  UMC Utrecht binnen. Krijn kreeg een eigen (isolatie)kamer. Lieve ontvangst door verpleegkundige M., nog geen half uur later lunch (met gewoon bruin brood!), daarna een uitgebreid gesprek met transplantatieverpleegkundige I. en de ons welbekende cardiologe K. En later dienstdoende zaalarts F. Alle Duitse medicatie wordt omgezet en waar nodig aangepast. Hier gelden onze Nederlandse regels maakte cardiologe K. direct duidelijk. Dus hij krijgt nieuw bloedonderzoek, röntgen, echo, donderdag biopt en drukmeting. Prima. Geen misverstanden: iedereen spreekt Nederlands. Heerlijk! Robin en Cleo kwamen in de middag kijken hoe Krijn erbij ligt. We moeten nog erg wennen. Niet meer naar Duitsland. Geen lange ritten, dubbele spullen en alleen facetimecontact. Gewoon thuis. Zu Hause.